Drie jaar geleden is het plan ontstaan: Naar Schotland in het jaar dat de ATPD tien jaar zou bestaan.
We gaan “band sparen”. De contributie wordt van € 15,- naar € 20,- verhoogd voor de mensen die mee willen naar Schotland.
Op deze manier spaart elk lid voor de reis. En dat is gelukt.

Dag 1. Donderdag 9 augustus 2018.

Vroeg wakker, zenuwachtig, controleren of alles “mee” is voor de honderdste keer. Ik had alles maandag al voor het grootste deel klaar staan, maar steeds komt er iets bij.  Samen met Els ontbeten en door de zenuwen moeite met slikken. Als afleiding word ik door Els aan de huishouding gezet. Douwe en Lucienne komen mij om 12.30 uur ophalen. Afscheid van Els.

We rijden naar Alkmaar naar het verzamelgebied van de band voor de reis. Het inladen van de touringcar en instappen volgt. We rijden naar IJmuiden naar de bootterminal van de ferry naar Newcastle upon Tyne. Na de douane de boot op. Alleen handbagage mee de andere bagage blijft in het laadruim van de bus. Freek en ik delen hut 972 we zetten de bagage neer en zoeken de bar op. We hebben een deel van de groep gevonden en onder het genot van een drankje genieten we van het uitzicht.

Trossen los om 17.40 uur. Het is ondertussen gaan regenen en het laatste van Nederland wat goed te zien is is in de vorm van de vuurtoren op de Noord-pier van IJmuiden. Op zee wordt straks de vaargeul opgezocht. Door laaghangende bewolking is niet veel te zien. We passeren het windmolenpark op zee wat vanaf het strand bij Egmond en Callantsoog goed te zien is aan de horizon. Op het schip kan met Euro’s betaald worden.  Cappuccino is € 4,50 en dan krijg je een soepkom vol.

Om 19.00 uur gaan we aan tafel in een van de restaurants. Er is gereserveerd van 19.00 tot 20.30 uur. Dineren met uitzicht op volle zee. Het regent niet meer er is wel laaghangende bewolking en golfslag van – ik gok – 4 meter hoog. In Nederland is het noodweer, dat blijft ons bespaard we varen voor de storm uit. Ook al zie je alleen zeewater,

Wat minder leuk is het afval wat op het water drijft. Plastic boodschappentassen gele en roze huishoudhandschoenen een paar pallets en een wit plastic stoeltje. Na het diner nog even rondgelopen op het schip. Nog nooit zoiets gezien; een speelautomatenhal, een casino, taxfreeshop, disco, 3 eetzalen en een multifunctionele ruimte waar nu bingo  gespeeld wordt. Te winnen zijn geldprijzen. Een gezin naast mij wint honderd euro maar is teleurgesteld als het waardebonnen blijken te zijn te besteden op het schip. In de bingo zaal zat het grootste deel van de ATPD voor zich uit te kijken. Ik besluit om 10.15 naar bed te gaan.

De douche is klein maar functioneel, al moet je een beetje heen en weren om nat te worden omdat de boot beweegt.

Morgen tussen 09.30 – 10.15 zijn we in Engeland.

Aan elke hoek van mijn matras staat een reus. Deze vier hebben het satanische genoegen om gedurende de nacht het matras onwillekeurige kanten op te bewegen. Dat noemen ze zeegang tijdens de nachtrust. Voeg daarbij een straaljagermotor van de airco hier aan toe en dan was dat de nacht aan boord.

Dag 2. Vrijdag 10 augustus 2018.

Ontbijtbuffet van 07.00 tot 09.00 uur. Samen met Henk van Lieshout, Joop en Freek. Een vrolijk gezelschap. Aan bakboordzijde van de boot is de kust van Engeland te zien. Na het ontbijt naar buiten over de dekken lopen samen met Jaap. We zien een Jan-van-Gent. Een grote sierlijke zeevogel. Lijkt op een grote meeuw, zwarte snavelpunten en een gele kop robuuste grijze snavel. En waar is mijn fototoestel? Precies, in de koffer in de bus. Dat is om je haren uit je kop te trekken, maar ja, als je zo weinig haar hebt….. Deze vogels komen in het noorden van Schotland en de Shetlands voor.

We varen de Tyne op beide oevers gebouwen van Newcastle. Van boord, weer douane. Na de douane geld pinnen. De bus in en we gaan rijden richting Schotland. We rijden vlak langs de Hadrian Wall. De oude grens uit de Romeinse tijd. Een verdedigingsmuur van kust tot kust versterkt met fortificaties ten tijde van de Romeinen. Gebouwd in opdracht van keizer Hadrianus, met als bedoeling de Picten tegen te houden. De muur heeft zijn werk tot 460 na Chr. gedaan, daarna trokken de Romeinen zich terug om Rome te verdedigen wat werd aangevallen door Vandalen. Romeinen zijn nooit meer teruggekomen, maar wel als toeristen. Verder naar het noorden ligt de huidige grens van Schotland. Dit wordt aangegeven met grote blauwe borden met een wit Andreaskruis.

De eerste tussenstop is bij een grote kloosterruïne; Jedburgh Abbey.

We gaan verder richting Edinburgh. Het Schotse laagland doet denken aan Zuid-Limburg en de Belgische Ardennen. Wat op begint te vallen zijn veel gele korenvelden. Het graan is van een whiskybrouwerij die wij als verrassing gaan bezoeken.

Whiskybrouwerij Glenkinchie. Hier staat een rondleiding op het programma. Fotograferen mag, tenzij anders is aangegeven om de brouwgeheimen intern te houden. Na de rondleiding staat een proeverij op het programma. Koos heeft snel zijn pipes gehaald en laat het een en ander horen tot groot vermaak van de gidsen en andere bezoekers. Vervolgens wordt de brouwerijwinkel bezocht en veranderden een aantal flessen met het gouden vocht van eigenaar.

We rijden weer verder richting ons logeeradres The Police Scotland College Tullialan Castle Kincardie. Hier volgt een uitgebreid buffet, daarna toewijzing van de kamers. Freek en ik zitten op de 1^e verdieping met uitzicht op de Highlands. Om 20.00 uur een repetitieavond buiten voor het oude gebouw met uitzicht op de tuinen van de academie.

Dag 3. Zaterdag 11 augustus 2018.

Het was doodstil afgelopen nacht. Door de stilte duurde het wel even voordat je kon slapen. Na het ontbijt – ik koos voor blackpudding, braadworst, pannenkoek en muesli met melk – naar Edinburgh.

Rondleiding door een naar Schotland geëmigreerde Nederlander. Rondleiding tot ongeveer kwart voor twee, daarna vrij in beweging. Ik ging met een deel van de familie Witsen mee. Een aanslag op je lachspieren: Gerard ziet opeens op een bergtop een heel klein torentje, een soort middeleeuws theekoepeltje; “Hee kijk een kasteel van een ZZP ridder, kan ook van een parttime ridder zijn”.

De stad heeft steile wegen en heel veel trappen. In het oude centrum is een brede weg,
de Royal Mile, waar de gegoede burgers woonden. Aan de vele zijstraatjes van 1 meter breed woonde de rest van de bevolking soms wel 11 hoog. Als je daar in de 18^e en/of  19^e eeuw liep en je hoorde ”Gardaloo” dan moest je maken dat je weg kwam want dan werd de nachtspiegel leeggegooid en kreeg je een “golden shower”.

Na nog mensen te hebben bekeken in een stadspark, weer trappen op en op zoek naar een horecagelegenheid om de inwendige mens te versterken. Drinkgelegenheid werd gevonden na veel lopen door de stad. Het is gigadruk: het is naast de Tattoo ook het Festival of the Fringes. Fringes zijn straatartiesten. Een deel van de stad is geschikt gemaakt voor de artiesten, er is van alles te zien maar dat maakt het ook moeilijk om voor 7 Witsen en 2 Niet Witsen plaats te vinden in de horeca. In een steegje vinden we een eetgelegenheid in een dubieuze buurt. In deze voedsel verstrekkende locatie kunnen maar 3 personen gelijk naar binnen, en als je eenmaal binnen bent moet je een snelle keuze maken uit de menukaart in de vorm van oude krijtborden die braaf glanzen door het vettige TL licht wat in de vetlaag op de borden schijnt. Het is er loei heet en het zweet druipt van het personeel af. Mijn bestelling wordt door geroepen naar een Trudy die anderhalve meter verderop in de frituurbakken wat staat te rotzooien.

Een “Trudy” is een begrip geworden wat is uitgekristalliseerd tot op bandniveau. Trudy is de fictieve vriendin van een bandlid.  Een Trudy is iemand die morbide overgewicht heeft, liefst oerlelijk en totaal geen empathisch vermogen meer heeft voor de medemenselijkheid. Dit in het kort voor de beeldvorming. Deze Trudy die aan het bakken is, is ongeveer 1 meter 65 en zo op het oog behept met een overgewicht meetbaar door een middellijn van anderhalve meter. Ze is zó dik dat ze net tussen haar plaats tussen de keukenapparatuur past, staande op strandslippers. Overal tatoeages en vies. De hele entourage is van dien aard  dat ieder van ons het gevoel krijgt “ik-hoop-dat-ik-niet-ziek-wordt-vanavond”.

Vervolgens gaan we in ganzenpas tussen het gedrang door in de richting van het kasteel van Edinburgh. Vlak voor de ingang voor de Tattoo aan de Royal Mile is in een oud kerkgebouw de “Hub”. Een soort cultureel centrum. Binnen zijn enkele horecagelegenheden en theaters. Wij nemen plaats op het terras. Voor toiletbezoek code 2018. Ook hier weer drinkwatercontrole in de vorm van weer een andere biersoort en in mijn geval resulteerde dat in 4 cappuccino’s medium. Medium was in deze een understatement; formaat soepkom. Ook hier werden weer de nodige Trudy’s gespot. Wat opvalt is de zwaarlijvigheid van de Britse en Schotse bevolking al op jonge leeftijd.

Ineens klinken harde slagen van metaal op metaal. Wij zaten op het terras in de zon en het wegdek is enkel meters lager. Blijkt dat een racefiets met een U-slot vast zit aan een verticale paal van 2,5 meter. Deze paal is neergezet om een klein bordje vast te houden met de mededeling dat hier niet geparkeerd mag worden tijdens de taptoe. De fiets is dus duidelijk in overtreding. Nu is het mogelijk de fiets met wat handigheid op te tillen over de paal heen. Een jong man met badge en klauwhamer staat zijn uiterste best te doen het slot te slopen. Lukt niet. Wij gaan bij de balustrade van het terras staan, hebben goed zicht op het gebeuren en geven handige tips aan deze jongen. Eerst in het Nederlands. Als er hulp komt plus een betonschaar wat ook niet helpt worden de Witses wat moediger en volgen de tips in het Engels “I want to know the name of the lock so I can buy one”, en “It’s not nothing”. Het is wel degelijk een U slot waar je U tegen zegt want het gaat maar niet kapot. De fiets loopt wel schade op. Een bobby komt ook kijken. Deze agente heeft van Onze Lieve Heer een bijzonder grote voorgevel mogen ontvangen wat verpakt zit in een bijzonder strak politie uniform waardoor ze gelijk “booby’s” genoemd wordt. Uiteindelijk wordt met een ladder de fiets over de paal getild. De fiets blijkt van een serveerster te zijn die ons van drankjes voorziet. Freek ontfermt zich over de fiets. Aan de fiets blijkt een briefje te hangen waar op staat dat de eigenaar te vinden is op het terras…

In een pub aan de overkant van de brede straat zit Henk. Vanuit de deuropening roept deze Bourgondiër ons heel joviaal aan met een volume dat half Edinburgh weet dat wij hier zijn.

Langzaamaan stroomt het plein vol met taptoe gangers. Als wij aansluiten zien we op verschillende plekken de andere ATPD-ers. Uiteindelijk lopen we de Esplanade op en klimmen we naar onze zitplaatsen hoog op de tribunes. Mijn plek vak 4 rij BB stoel 1.

The Royal Edinburgh Military Tattoo vond ik een geweldige gebeurtenis om nooit te vergeten.

Als de show voorbij is gaan we weer lopen in de richting van de bus. Wegens het rijtijdenbesluit mag Arjan niet rijden, dus werd een locale bus geregeld. Uiteindelijk waren we 02.30 uur weer op de politie academie.

Dag 4. Zondag 12 augustus 2018.

Het regent.

In burgertenue naar de eetzaal voor een Engels/Schots ontbijt. Vervolgens omkleden in bandtenue. Ondertussen kijken we op de tv in de kamer naar het Schotse nieuws en weerbericht en het ziet er veelbelovend uit 11.30 uur wordt het droog. Eerst houden we fotosessies in tenue bij het oude gedeelte van de academie.

Vervolgens gaan we naar Stirling Castle. Het blijft vervolgens regenen tot een uur of vier en je de bergen van de Highlands achter het monument van William Wallace kon zien. Wij gaven een optreden in de Queen Anne Garden in de regen daarom hadden we zwarte Inverness capes aan. Ondanks de natte omstandigheden een mooie performance. Leerling pipers doen ook mee. Instrumenten weer in de bus, capes uit en vrij in beweging tot 16.00 uur om het kasteel te bezoeken. Diverse zalen en ruimtes zoals het een zichzelf respecterend koninklijk kasteel er uit hoort te zien.

Ik loop een zaal in waarin al een groepje Amerikaanse toeristen aanwezig is. Aan de onderkant van mijn bandschoenen zijn ijzers bevestigd. Op dit geluid draaien de Amerikanen zich om en vragen aan mij “when does the tour start?”  mijn antwoord “Any moment from now I’ll think so”. En ze blijven wachten. Ik heb het wel gezien en loop naar de volgende zaal, hierbij moet ik wel de binnenplaats oversteken en de Amerikanen lopen braaf achter mij aan en hangen aan mijn lippen.

In The Castle-shop vraagt een Duitse mevrouw aan mij hoeveel een tartan omslagdoek kost. Zou het aan mijn kilt liggen dat men denkt dat ik de gids ben of een verkoopmedewerker?

Stirling Castle is van de Schots koninklijke bloedlijn. James 5 begon met de bouw, Queen Mary van Schotland werd 20 jaar gevangen gehouden door de Engelse koningin Elisabeth die haar nicht was en na de opstand en de verloren slag bij Culloden 17 april 1746 kwam het kasteel weer in Engelse handen. Eind 18^e eeuw wordt het aangewezen voor het garnizoen van het Argyle Highland regiment en werd het kazerne maar het bleef  kasteel. De Argyles gebruiken het nog voor militair ceremoniële doeleinden en valt het onder Scottish National Trust.

Het blauw van onze kilts kom je nu over het hele kasteel tegen en bezoekers willen steeds met ons op de foto.

Uiteindelijk rijden we terug naar de politieacademie. Na het diner gaan we – weer in burger – naar de plaatselijke pub. Jaap had aan mij gevraagd of ik de doedelzak mee wilde nemen. Ik had mijn doedelzak helemaal uit elkaar gehaald en te drogen gelegd dus na het diner weer snel in elkaar zetten. De blauwe cover is nog nat van de regen maar omdat daar het vignet van de band op zit had ik het er toch omheen gedaan. Uiteindelijk zou het aanvoelen als een grote natte spons onder de arm tijdens het spelen. Gelijk ook wat ATPD folders mee, een beetje pr en marketing is nooit weg.

De pub is gedecoreerd met twee grote tv schermen, kleine raampjes met gordijntjes, een poolbiljart, oud meubilair en een grote bar. Er zitten een stuk of vijf locals in de pub. Eén dame achter de bar die geconfronteerd wordt met een invasie van zo’n dertig man. Zij laat zich niet gek maken, ze serveert ieder heel netjes en geduldig een drankje. Een van de Schotten is te weten gekomen dat ik de pipes in de bus heb. Er wordt overleg gevoerd met de barmedewerkster; nee geen enkel probleem, halen en spelen. Vanwege het lage plafond moet ik op een barkruk zitten. De pipes klinken erg hard en de barjuffrouw doet radio Schotland gewoon wat harder. Vrouwelijke locals in de pub gaan Highland dancing wat niet meevalt in hun benevelde toestand maar ze doen het toch. Na een paar nummers een pauze om na een half uurtje weer wat te laten horen. Het is inmiddels aan het schemeren. Tim wil graag naar het toilet maar kan het lichtknopje niet vinden. Twee dames aan de bar zijn onmiddellijk bereid om hem ter wille te staan door zijn sanitaire stop te filmen met hun mobiele telefoon. Tim heeft ineens geen aandrang meer.

Dag 5. Maandag 13 augustus 2018.

Vroeg inpakken en naar de eetzaal. Na het ontbijt de bagage naar de bus brengen en inladen. Tijdens het inladen hebben de cadetten van de politieacademie appél en exercitie. Exercitie  die op een Nederlandse krijgsmacht kazerne kan plaatsvinden les 1.

Ze doen hun best en vinden het heel leuk om de ATPD pipe band als de onze te gast te hebben. Dat lieten ze merken in de eetzaal. Over een paar maanden zijn ze klaar met de studie en met ceremonieel vertoon ontvangen ze dan hun diploma. Als wij vertrekken wagen sommigen zich om even te zwaaien.

We zitten een tijd in de bus en laten het Schotse natuurschoon aan ons voorbij trekken. Op een plaats langs de Hadrian Wall is een museum die wij bezoeken, maar eerst moet de nodige koffie weggebracht worden. Het herentoilet is zeer waarschijnlijk na het vertrek van de Romeinen in 460 na Chr. niet meer schoongemaakt en zo ruikt het ook. Je gaat daar naar het toilet, niet omdat je kan maar omdat je moet.

Koffie.

Op het museumterrein is catering aanwezig. Men had alleen niet gerekend op ons. Thee is in ruime mate aanwezig, maar koffie is toch iets heel uitzonderlijks. Er moest drie keer koffie gezet worden om iedereen te voorzien.  Ondertussen werd hard gewerkt aan brood dik belegd met divers salades. Vervolgens is iedereen tot 15.00 uur vrij in beweging om de opgravingen te bekijken van het Romeinse legerkamp. In een apart gebouw staan resten van opgegraven beeldhouwwerken en vitrines met gebruiksvoorwerpen en zeer fijn bewerkte Romeinse sieraden.

Voor de bus gaat het hele gezelschap op de groepsfoto, als we in de bus zitten en we rijden het terrein af gaat het plenzen.

We gaan weer op weg naar Newcastle upon Tyne. Voordat we in Newcastle zijn heeft een lid van de feestcommissie in de bus al de paspoorten en ID kaarten verzameld. 

Dit om tijd te winnen bij het inchecken zodat de boardingpass snel uitgegeven kan worden. Bij de douane duurt het lang. Blijkt dat Richard per ongeluk zijn bankpas heeft meegegeven in plaats van zijn ID kaart.

Na het diner aan boord weer naar het dek. Mooi weer, zonsondergang boven Engeland en veel Jan-van-Genten in de lucht. Het plan is opgevat om Machiel de Ruiter te herdenken met een klein glaasje whisky de man.

Chiel de Ruiter werd april 2017 lid van de band. Hij werd in zeer korte tijd een heel geliefd bandlid. Zijn grote wens was doedelzak leren spelen en ging hiermee fanatiek aan de slag. Chiel overleed in oktober 2017 aan darmkanker.

Verzamelen op een bepaald punt op de boot. Om 21.30 uur.

Om 21.30 zijn nog niet alle leden bij het afgesproken punt. Richard zit er al en heeft uitzicht op zee. We gaan verschillende richtingen uit om bandleden op te pikken. Richard zegt dat hij wel blijft zitten en als hij iemand langs ziet lopen met een fles whisky houdt hij hem tegen door op het raam te kloppen. Hij realiseert zich niet dat hier geen dek is alleen een raam en de Noordzee. Ik antwoord “Als jij hier iemand langs het raam voorbij ziet lopen met een fles whisky dan weet ik waar de whisky gebleven is”.

De glaasjes zijn kleine medicijnbekertjes , er wordt gedronken op Chiel en op deze week en de band. Als de fles leeg is wordt een boodschap geschreven en in de fles gedaan. De boodschap komt hier op neer dat de vinder een bericht kan plaatsen op het emailadres van de band en vervolgens een presentje kan ontvangen van de band. Vervolgens zou de fles aan de woelige baren worden toevertrouwd. Uiteindelijk knaagde het geweten en is de fles uiteindelijk niet overboord gegaan.

Dag 6. Dinsdag 14 augustus 2018.

Na het ontbijt met uitzicht op zee noordelijk van de ferry aan de horizon zijn booreilanden zichtbaar. Zuidwestelijk van ons liggen containerschepen te wachten tot ze naar de Rotterdamse haven mogen. Havenautoriteiten hebben onze kust in sectoren opgedeeld zodat ze als wachtkamers gebruikt kunnen worden. Afmeren en langs de douane. Tassen weer in de bus en richting Alkmaar. In IJmuiden gaan Henk van L en Joop uit de bus die wonen in de regio. Door naar Alkmaar, uiteindelijk brengen Douwe en Lucienne mij naar Enkhuizen.

Thuis alles uithangen, doedelzak uit elkaar halen en drogen, morgenavond onderhoud op de repetitie avond.

Top weekend, iedereen heel hartelijk bedankt voor een onvergetelijke ervaring.

Verslag tijdens de reis geschreven door Erwin van Breemen.